Saturday 11 June 2011

Xikxonnant Bodol Zaupak Zai – Boroupi Tomazinho Cardozo

Goem svotontr zalea uprant xikxonnik mollar khub progoti zali, hantunt matui dubhav na. Vaddea-vaddeamni mullaveo xalla ugoddleo, ganvam-ganvamni 'High Schools' sthaplim, kaim ganvamni 'Higher Seccondary Schools' hanchi-i survat zali. Protek talukent ek punn 'College' suru keli ani "Goa University" hicho-i zolm zalo. Sogllea toranchem xikxonn Goeant mellonk laglem. Dusrea utramni xikxonn lokanchea ghora somor haddlem mhunttlear fott zanvchina.
Euzonneo: Itlench nhoi, zat, kat, gorib, girest, osle koslech bhed-bhav polle nastana soglleank eksarkeponnim xikxonn mellche khatir sorkaran zaiteo euzonneo toyar keleo, gorib dhaktteank sompeponnim xikxonn mellchem mhunn torekvar sovloti dileo. 14 vorsanche pirayer porian xikpeak funkott xikxonn diunk sorkaran kaido pas kelo. Kaim vorsam fattim, cheddvank 12vi porian funkott xikxonn diunk sovlot keli. Cheddvank "graduation" podvi mellosor xikxonn funkott korpachi sorkarachi tozvit asa. Itlench nhoi 'Sorvxikxa Abhiean' he euzonne khala sorkaran xikpi bhurgeank saikoli,'uniforms', pustokam, adi dilim ani zaitea avoi-bapaiancho orthik bhar unno kelo. Videxi desant vochon fuddlem xikop korpak sorkaran vidheartieank orthik adar diunk tortud keloli asa. Goeantlea xikxonnik mollar ghoddlolea ghoddnneacher niiall kelear oxem dista ki Bharatant khoinsoruch ghoddonk na tem Goeant ghoddlam ani Goeantlea vidheartiank xikxonnik mollar odik porzollunk sorkaran zaiteo sovloti dileat mhunn. Itleim korun amchea Goeantlea xikxonnacho dorzo unch gela? Amchea Goeantlem bekarponn somplam? Amchem Goem 100 tok'ke xikxit zalam? Hea prosnank dadoxi zavpa sarke zabab mellonant, hem ami mandun gheupak zai.
Xikxonnacho hetu: Xikxonnacho mhotvacho hetu mhunttlear xikxonn somplea uprant mon'xak ek favo tosli nokri mellpak zai. Dusro mhotvacho hetu mhunttlear xikxonna vorvim ami hea desak bore nagrik utponn korunk zai. Punn durdoivan, he donui hetu sakar zaunk na. Heach karannak lagon amchea Goyant disan-dis bekarponn choddot asa ani dusre suvater xist, vhoddilank respet, promannikponn, ahinvsa, adi., komi zait veta ani fottingponn, dhongiponn, bhroxttachar, khunn ani bolatkar vaddtoch asa. Xikxonnik mollar fattlea kaim vorsank jeo ami sovloti dileat teach borobor amchea 'School Curriculam'-ant gorje pormonnem sudharna kelolim zalear ani amchem xikxonn udyeog-dondheank sombondhit kelolem zalear ghoddie aiz bekarponn unne zatolem aslem. Teach borobor amchea xikxonnant 'Value Education' vo 'Moral Education' hea vixoyak gombhirponnim favo to vell ani favo tem mhotv dilolem zalear zait ghoddie ami amchea tornatteam bhitor thoddim punn jivitachim muleam (values) rochtole aslet ani desak bore nagrik utponn korpak zoitivont zatole asle. Punn him mhotvachim panvlam ami marlich nant ani teach khatir amchea somazant aiz hi duxtt poristhiti utponn zalea.
Udyog-dondhe: Tea khatir amchem xikxonn purnponnim faideachem zatolem zalear amchea'School Curriculam'-ant sarko bodol korpachi goroz asa. Xikxonn somptoch bhurgeak sirvis mellonk zai oxi tortud amche xikxonnik euzonnen aspakuch zai. Tea khatir xikxonn ani udyog-dondhe hachem dhoron (policy) eka-mekacher adharit asonk zai. Fuddlea dha vorsank Goyant eupi udyog-dondhe ani tantun vavronk zai poddtole tea lokanchi soglli mahiti sorkara lagim aizuch aspak zai. Tea pormonnem xikxonnik mollar udyog-dondheacheo fuddaracheo gorzo monant dovrun, tem-tem xikxonn diun bhurgeank tea nokreank sorkaran adhim fuddench toyar korunk zai.
Mul'leam: Dusrem ani odhik mhotvachem mhunttlear xikxonna vorvim ami bore nagrik utponn korunk zai. Xikxonn bhurgeanchem charitr (character) ghoddoita, hantunt dubhav na. Punn hem charitr borem zaunchem mhunttlear promannikponn, xist, sot, nit, adi, him mul'leam (values) amchea bhurgeanchea jivitacho bhag zaunchim mhunn amchem xikxonn kosle punn upai gheta? Na! Urfattench amchea xikxonnik zannkaramni he mhotvache bazuk mat porian gombhirponnim lekhunk na ani tea khatir aiz somazant bhirant, duspott ani dhongiponn vosta.
Sompoitana..: Tea khatir sorkaran ani xikxonn zannkaramni hea gombhir vixoiacher kholayen vichar korun zata title vegim upay gheupachi goroz asa. Xikxonna vorvim ami bekarponn sompounk xokle zalear ani bhurgeam bhitor monisponn utpon' kelem zalearuch amchem xikxonn purnn zalem, hantunt dubhav na.

1 comments:

Gobor said...

tujea mandeachi maka yadh zata Tomazin bab, jo amchea iskolan ami 28 vorsam adim gailolo..   "kalcho moni, aich monis nodor marun poi.
kalchem jivit, aichem jivit niall korun poi" .....  "Boli bali, kapod choli ..."  ........mem'ries so sweet.   The archbishop have now introduced value eduction in the DSE schools, only that he doesn't know that period/lecture is treated ad a free period/ lecture  for reasons best known to the Heads of the schools.

Post a Comment